عوارض جبران ناپذیر مصرف ریتالین در کودکان بیش فعال- کم توجه
اختلال بیش فعالی – کمبود توجه و تمرکز به عنوان یکی از شایع ترین و جدی ترین اعوارض جبران ناپذیر مصرف ریتالین در کودکان بیش فعال- کم توجه
اختلال بیش فعالی – کمبود توجه و تمرکز به عنوان یکی از شایع ترین و جدی ترین اختلالات رایج در سنین کودکی و نوجوانی شناخته می شود.این اختلال با بی توجهی، ناآرامی، کاهش بازدهی در مدرسه و مشکلات اخلاقی و رفتاری مشخص می شود. خواب خوراک این کودکان معمولا غیرعادی است، در منزل بسیار ناراحت و در مدرسه غیرقابل تحمل هستند.
در انجام دادن تکالیف تحصیلی نظم و ترتیب خاصی ندارند و به دشواری غذا می خورند؛ به علاوه به راحتی نمی توان آنها را حمام کرد، لباس پوشاند و خواباند.حواس پرتی، منفی گری، لجبازی، عدم ثبات عاطفی و هیجان پذیری از مشخصات این کودکان است همچنین ناپایداری در آنها از ماه های اول زندگی به صورت حساسیت به نور، گریه زیاد و خواب کم، فرار از آغوش مادر، جیغ زدن و لگد زدن مشخص می شود. این کودکان در مقابل انضباطی که برایشان مقرر شده، عکس العمل شدیدی نشان می دهند و به کودکان سرکش نیز معرف اند.
در حالی که تشخیص این بیماری بیشتر در کودکان بخصوص پسرها متداول است اخیراً پزشکان این بیماری را در بزرگسالان هم تشخیص می دهند و برای آن دارو تجویز می کنند.
بنا به گزارش FDA در آمریکا،پزشکان هر ماه حدود یک میلیون نسخه دارو برای این بیماری در بزرگسالان و در حدود دو میلیون نسخه دارو برای کودکان تجویز می کنند
در حال حاضر سه میلیون کودک در سراسر جهان برای مشکلات تمرکزشان از دارو استفاده میکنند.
استفاده از این داروها در کوتاه مدت به طور موقت به دانش اموزان کمک می کند تا عملکرد بهتری در مدرسه داشته باشند. با این حال استفاده ی طولانی مدت و بیش از اندازه ی این داروها نه تنها منجر به بهبود عملکرد تحصیلی نمی شود، بلکه مشکلات رفتاری کودکان را نیز افزایش داده و عوارض جبران ناپزیر خطرناکی برای این کودکان به همراه خواهد داشت.
البته شواهدی در زمینه ی حمایت از اثربخشی داروهای بیش فعالی- کم توجهی نیز وجود دارد. کودکان مبتلا به اشکال در تمرکز از نواقص مغزی با منشاء ژنتیکی و یا غیر ذاتی رنج می برند.
اما این پرسش در مورد مکانیسم های عمل دارو و دوام اثر آنها از جمله ریتالین وآدرال برای آرام کردن کودکان سنین پایین همچنان مطرح است، برخی از کارشناسان استدلال می کنند که چون مغز کودکان مبتلا به مشکلات توجه متفاوت است، این داروها اثر مرموز متناقضی بر روی مغز آنها خواهد داشت .
مورد مصرف این داروها برای اولین بار در جنگ جهانی دوم، برای کمک به سربازان جنگی جهت افزایش تمرکز بر انجام وظیفه های تکراری و خسته کننده مورد استفاده قرار می گرفته است. علاوه بر این، در حالی که این نوع داروها که به نوعی مواد مخدرمحسوب میشوند به کودکان در کلاس درس به حل و فصل کردن مسائلشان کمک میکند ، در واقع منجر به افزایش فعالیت بدنی در زمین بازی هم می شود.
با وجود اینکه مصرف این داروها ، منجر به افزایش توانایی توجه و تمرکز در کودکان می شود، اما توانایی های گسترده تر یادگیری را بهبود نمی بخشد .مصرف طولانی مدت این داروهای محرک منجر به کاهش وزن وبی اشتهایی میشود. این داروها به مرور زمان، اثرات منفی بر روی رفتار خواهد داشت .این اثرات در بزرگسالان هم ممکن است واکنش های مشابهی در پی داشته باشد.
تا به امروز، هیچ مطالعه ای نشان نداده است که استفاده طولانی مدت از دارو بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و یا مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به بیش فعالی- کم توجهی تاثیر مفیدی داشته باشد.
تا همین اواخر، بیشتر مطالعات انجام شده بر این داروها اثرات مثبتی را به وضوح نشان نداده است اما به روشنی معایب این داروها مشخص شده است.
در سال ۲۰۰۹، حدود ۶۰۰ کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی- کمبود توجه و تمرکز مورد مطالعه قرار گرفتند. گروهی از این کودکان تحت درمان دارویی به تنهایی قرار گرفتند و گروه دیگر تحت درمان رفتاری- شناختی و نوروفیدبک قرار گرفتند. در ابتدا این مطالعه نشان داد که درمان با دارو بهترین نتایج را به دنبال داشته است. با این حال، پس از سه سال ماندگاری اثربخشی مصرف دارو از بین رفت . در حالیکه اثربخشی درمان رفتاری – شناختی و نوروفیدبک بعد از گذشت ۳ سال هم چنان پابدار باقی مانده بود.
از جمله شایع ترین عوارض مصرف ریتالین در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال بیش فعالی- کمبود توجه وتمرکز عبارت اند از:
۱- تحریک پذیری
۲- افسردگی
۳- کاهش اشتها
۴- بی خوابی
۵- کاهش رشد
۶- اضطراب
۷- تحریک پذیری
۹- شکم درد و سردرد
در سال ۱۹۹۹ در آمریکا در حدود ۵۱ نفر مرگ و میر ناشی از مصرف داروهای ADHD در میان کودکان و بزرگسالان اتفاق افتاد. گزارش های دیگری نیز در مورد فشار خون بالا، درد قفسه سینه، حملات قلبی، سکته مغزی، ریتم نامنظم قلب و ضعف و بیهوشی بدنبال مصرف این داروها وجود دارد. البته تمامی این گزارش ها دلیلی قطعی برای خطرناک بودن این داروها نیستند اما به دلیل وخامختلالات رایج در سنین کودکی و نوجوانی شناخته می شود.این اختلال با بی توجهی، ناآرامی، کاهش بازدهی در مدرسه و مشکلات اخلاقی و رفتاری مشخص می شود. خواب خوراک این کودکان معمولا غیرعادی است، در منزل بسیار ناراحت و در مدرسه غیرقابل تحمل هستند.
در انجام دادن تکالیف تحصیلی نظم و ترتیب خاصی ندارند و به دشواری غذا می خورند؛ به علاوه به راحتی نمی توان آنها را حمام کرد، لباس پوشاند و خواباند.حواس پرتی، منفی گری، لجبازی، عدم ثبات عاطفی و هیجان پذیری از مشخصات این کودکان است همچنین ناپایداری در آنها از ماه های اول زندگی به صورت حساسیت به نور، گریه زیاد و خواب کم، فرار از آغوش مادر، جیغ زدن و لگد زدن مشخص می شود. این کودکان در مقابل انضباطی که برایشان مقرر شده، عکس العمل شدیدی نشان می دهند و به کودکان سرکش نیز معرف اند.
در حالی که تشخیص این بیماری بیشتر در کودکان بخصوص پسرها متداول است اخیراً پزشکان این بیماری را در بزرگسالان هم تشخیص می دهند و برای آن دارو تجویز می کنند.
بنا به گزارش FDA در آمریکا،پزشکان هر ماه حدود یک میلیون نسخه دارو برای این بیماری در بزرگسالان و در حدود دو میلیون نسخه دارو برای کودکان تجویز می کنند
در حال حاضر سه میلیون کودک در سراسر جهان برای مشکلات تمرکزشان از دارو استفاده میکنند.
استفاده از این داروها در کوتاه مدت به طور موقت به دانش اموزان کمک می کند تا عملکرد بهتری در مدرسه داشته باشند. با این حال استفاده ی طولانی مدت و بیش از اندازه ی این داروها نه تنها منجر به بهبود عملکرد تحصیلی نمی شود، بلکه مشکلات رفتاری کودکان را نیز افزایش داده و عوارض جبران ناپزیر خطرناکی برای این کودکان به همراه خواهد داشت.
البته شواهدی در زمینه ی حمایت از اثربخشی داروهای بیش فعالی- کم توجهی نیز وجود دارد. کودکان مبتلا به اشکال در تمرکز از نواقص مغزی با منشاء ژنتیکی و یا غیر ذاتی رنج می برند.
اما این پرسش در مورد مکانیسم های عمل دارو و دوام اثر آنها از جمله ریتالین وآدرال برای آرام کردن کودکان سنین پایین همچنان مطرح است، برخی از کارشناسان استدلال می کنند که چون مغز کودکان مبتلا به مشکلات توجه متفاوت است، این داروها اثر مرموز متناقضی بر روی مغز آنها خواهد داشت .
مورد مصرف این داروها برای اولین بار در جنگ جهانی دوم، برای کمک به سربازان جنگی جهت افزایش تمرکز بر انجام وظیفه های تکراری و خسته کننده مورد استفاده قرار می گرفته است. علاوه بر این، در حالی که این نوع داروها که به نوعی مواد مخدرمحسوب میشوند به کودکان در کلاس درس به حل و فصل کردن مسائلشان کمک میکند ، در واقع منجر به افزایش فعالیت بدنی در زمین بازی هم می شود.
با وجود اینکه مصرف این داروها ، منجر به افزایش توانایی توجه و تمرکز در کودکان می شود، اما توانایی های گسترده تر یادگیری را بهبود نمی بخشد .مصرف طولانی مدت این داروهای محرک منجر به کاهش وزن وبی اشتهایی میشود. این داروها به مرور زمان، اثرات منفی بر روی رفتار خواهد داشت .این اثرات در بزرگسالان هم ممکن است واکنش های مشابهی در پی داشته باشد.
تا به امروز، هیچ مطالعه ای نشان نداده است که استفاده طولانی مدت از دارو بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و یا مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به بیش فعالی- کم توجهی تاثیر مفیدی داشته باشد.
تا همین اواخر، بیشتر مطالعات انجام شده بر این داروها اثرات مثبتی را به وضوح نشان نداده است اما به روشنی معایب این داروها مشخص شده است.
توصیه مطالعه بیشتر :
